โค้งสุดท้ายเลือกตั้ง 66 สภาดิจิทัลฯ ฝาก 7 ข้อเสนอ นโยบายทรานส์ฟอร์มไทยถึงรัฐบาลชุดใหม่ กับโจทย์ใหญ่ไทยแลนด์ 5.0 “เปลี่ยนผ่านประเทศไทยสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล” แนะตั้ง National Board ผสานกำลังรัฐและเอกชนขับเคลื่อนทุกภาคส่วน ชงหนุนการแข่งขันด้านเทคโนโลยีดิจิทัลทุกมิติ ปลดล็อกศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ ดึงเม็ดเงินลงทุนปั้น 20,000 เทคสตาร์ทอัพ ดันไทยเป็น "ศูนย์กลางแห่งเทคโนโลยีของภูมิภาค"

ในครั้งนี้ “สภาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งประเทศไทย” นำโดย “คุณศุภชัย เจียรวนนท์” ประธานสภาดิจิทัลฯ นำเสนอมุมมองและแนวคิดการขับเคลื่อนด้านดิจิทัลเพื่อการพัฒนาประเทศให้เติบโตอย่างแข็งแกร่งในทุกมิติ ทั้งเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม แก่พรรคการเมืองต่าง ๆ ซึ่งจะลงสนามสู่สมรภูมิการเลือกตั้ง 2566 ภายใต้โจทย์ใหญ่ไทยแลนด์ 5.0 ที่จะ “เปลี่ยนผ่านประเทศไทยสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล”

โดย คุณศุภชัย กล่าวว่า สภาดิจิทัลฯ เล็งเห็นถึงความสำคัญในการผลักดันนโยบายด้านเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัล เพื่อการพัฒนาประเทศให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก สร้างขีดความสามารถให้แก่ไทย ทำให้คนไทยและธุรกิจไทยแข็งแกร่ง จึงมีการแถลงนโยบายทรานส์ฟอร์มประเทศไทย มุ่งสร้างศักยภาพการแข่งขันด้านเทคโนโลยีดิจิทัลทุกมิติ เพื่อเป็นแนวทางให้พรรคการเมืองนำไปกำหนดเป็นนโยบายพัฒนาประเทศ ยกระดับเศรษฐกิจไทยให้มีความแข็งแกร่ง ควบคู่ไปกับสร้างขีดความสามารถการแข่งขันสูงขึ้น 

“หากเราดูจากอันดับการแข่งขันในเวทีโลกด้านเศรษฐกิจของประเทศไทยอยู่อันดับที่ 26 และอันดับความสามารถในการแข่งขันด้านดิจิทัลอยู่อันดับที่ 40 อีกทั้งโครงสร้างพื้นฐานด้านสื่อสารอยู่อันดับที่ 15 ของโลก รวมถึงทักษะภาษาอังกฤษอันดับที่ 97 นอกจากนั้นด้านการลงทุน พบว่า ต่างประเทศลงทุนด้านเทคโนโลยีเหลือเพียง 2% ของมูลค่ารวมอาเซียน จาก 14% ดังนั้น จะเห็นได้ว่าประเทศไทยมีจุดที่สามารถพัฒนาได้อีกมาก"

นอกจากนี้ ความท้าทายของโลกและของประเทศไทยมี 4 ประการ ประกอบด้วย

• ความเหลื่อมล้ำ การเข้าถึงแหล่งทุน (Inclusive Capital) 
• การเปลี่ยนผ่านด้านดิจิทัล (Digital Transformation) 
• การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ (Climate Change) 
• โลกแบ่งขั้ว (Multi Polar) 

ซึ่ง ประเด็นท้าทายข้างต้นเหล่านี้สามารถสะท้อนให้เห็นถึงการขับเคลื่อนด้วยการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีดิจิทัลทั้งสิ้น

โดยสิ่งสำคัญที่ประเทศไทยสามารถก้าวข้ามความท้าทายในระดับโลกได้ คือ นโยบายทรานส์ฟอร์มประเทศไทย ขับเคลื่อนประเทศสู่ยุค 5.0 ซึ่งสภาดิจิทัล ฯ ได้เสนอแนวทางสำคัญ 5 ด้าน ที่จะเสริมศักยภาพและขีดความสามารถด้านการแข่งขันของไทยให้มีความเข้มแข็งและยั่งยืน ประกอบด้วย

1. บูรณาการให้เกิดความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน และประชาสังคม (PUBLIC-PRIVATE-PARTNERSHIP)

เพื่อวางรากฐานของการพัฒนาประเทศในทุกด้าน โดยการยกระดับการทำงานของภาครัฐสู่รัฐบาลดิจิทัล (E-Government) เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์และผสานความร่วมมือในประเด็นที่คาบเกี่ยวกันหรือทับซ้อนระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ทำให้เกิดความโปร่งใส เร่งดึงคนเก่งและคนดีเข้าสู่การทำงานภาครัฐในระดับบริหารด้วยการปรับเงินเดือนเทียบเท่า หรือ สูงกว่าเอกชน และควรมีข้าราชการที่มีทักษะดิจิทัลอย่างน้อย 20% รวมถึงการปรับเปลี่ยนโครงสร้างประเทศ ส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนร่วมมือกันผลักดันให้ไทยสามารถขับเคลื่อนสู่เศรษฐกิจดิจิทัลได้อย่างแท้จริง

2. สร้างคนทักษะดิจิทัลโดยการปฏิรูปการศึกษา 

ตั้งเป้า 6% ของคนไทยอายุ 6 ปีขึ้นไปมีทักษะดิจิทัลขั้นสูง ภายในปี 2570  แม้ประเทศไทยมีการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดแต่ในปัจจุบันคนไทยที่มีทักษะดิจิทัลขั้นสูง (เขียนโปรแกรมได้) ยังมีเพียง 7 แสนคนหรือคิดเป็น 1% ในขณะที่มาเลเซียมีมากถึง 16% ซึ่งระดับทักษะดิจิทัลของคนในประเทศย่อมส่งผลกระทบทั้งด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมต่าง ๆ การวิจัยพัฒนานวัตกรรม การวางแผนการพัฒนาบุคคลากร และการดึงดูดการลงทุนการแก้ไขปัญหาถือเป็นเรื่องเร่งด่วน

โดยควรปฏิรูปการศึกษา (Education Reform) เริ่มจากการวางวิชาพื้นฐานในระดับเยาวชนด้วยหลักสูตรด้านเทคโนโลยีในการศึกษาภาคบังคับ การเรียนภาษาคอมพิวเตอร์ และ Computer Science เป็นวิชาหลัก 

รวมทั้งผลักดันให้เยาวชนไทย 7 ล้านคน มีคอมพิวเตอร์ที่มีการคัดกรองเนื้อหาที่ดี เพื่อให้เข้าถึงการค้นคว้า วิจัย พัฒนานวัตกรรม รวมทั้งปลูกฝังคุณธรรมในการใช้เทคโนโลยี  นอกจากนั้นยังควรปลูกฝังความเป็นผู้ประกอบการตั้งแต่ระดับนักเรียน นักศึกษา 

รวมทั้ง ส่งเสริมทักษะด้านภาษาอังกฤษและภาษาจีนก่อนเข้าสู่โลกธุรกิจจริงในอนาคต  และในระดับโรงเรียนต้องสร้างแหล่งเรียนรู้เชิงประสบการณ์ (Experience Learning Based Center) ระดับมหาวิทยาลัยต้องมีศูนย์ความเป็นเลิศด้านนวัตกรรม (Excellence Center) และในระดับเมืองควรเป็นคลัสเตอร์แห่งเทคโนโลยีและนวัตกรรม (Innovation Cluster) สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นรากฐานสำคัญให้เกิดการพัฒนาทักษะดิจิทัลในทุกระดับ

3. สร้างเศรษฐกิจดิจิทัล 

ยกระดับอุตสาหกรรมดิจิทัลไทยให้สามารถแข่งขันได้ในเวทีโลก ประเทศไทยมีความพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงด้านดิจิทัล แต่ปัจจุบันเรายังเป็นเพียงผู้ใช้และเป็นตัวกลางซื้อขายเทคโนโลยีเป็นส่วนใหญ่  จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ควรปรับเปลี่ยนบทบาทให้เป็นผู้คิดค้นนวัตกรรมเพื่อเพิ่มมูลค่าเศรษฐกิจ โดยรัฐบาลต้องสนับสนุนนโยบายเพื่อให้ผู้ประกอบการไทยตั้งแต่ระดับ SME สามารถก้าวสู่การเป็นผู้คิดค้นและเป็นผู้ผลิตสินค้าและบริการดิจิทัลที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับทุกอุตสาหกรรม 

โดยเฉพาะด้านการเกษตรเพื่อมุ่งสู่ศูนย์กลางความมั่นคงทางอาหาร (Agro/Food Security Hub)  จึงควรยกระดับการเกษตรมีการทำ Agro Industry Transformation โดยใช้เทคโนโลยีอย่าง  Smart Farming, Food Tech  และ Digitalization มาช่วยบริหารการเพาะปลูก รวมทั้ง การปรับระบบ Supply Chain ไปจนถึงการสร้างแบรนด์ไทยในระดับโลก 

โดยผลักดันการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลให้กับ 3,000-5,000 องค์กร สหกรณ์ และวิสาหกิจชุมชน ด้วยการสร้าง Soft Power สินค้า บริการ ท่องเที่ยว ตลอดจนเตรียมพร้อมด้าน Digital Infrastructure สำหรับรองรับวิถีดิจิทัลในทุกอุตสาหกรรม

4. ตั้งเป้าให้ไทยเป็นศูนย์กลางนวัตกรรมแห่งภูมิภาคอาเซียนภายในปี 2568 

ยกระดับ R&D สร้างเทคสตาร์ทอัพ 20,000 บริษัทในไทยเพื่อช่วยเร่งให้เกิดการทำ Digital Transformation ได้เร็วขึ้น และทำให้เกิดการจ้างงาน Digital & Tech Workforce ไม่ต่ำกว่า 1,000,000 คน ประเทศไทยมีโอกาสดึงดูดนักลงทุนระดับโลกด้วยความพร้อมทางภูมิศาสตร์และความเข้มแข็งของอุตสาหกรรมที่ประเทศไทยมีอยู่ เทคสตาร์ทอัพนับเป็นหัวใจในการขับเคลื่อนธุรกิจด้านเทคโนโลยี นวัตกรรม และช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจ รวมถึงการจ้างงาน 

อีกทั้ง จำนวนสตาร์ทอัพยังเป็นเสมือนกระจกสะท้อนความสามารถการแข่งขันด้านดิจิทัล ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความมั่นใจในการตัดสินใจลงทุน รัฐจึงควรตั้งเป้าหมายดึงดูดกองทุนหรือนักลงทุนระดับโลก (Big Boy) อย่างน้อย 3 ราย 

ยิ่งไปกว่านั้นประเทศไทยควรสร้าง 5 Innovation Center ระดับโลก ได้แก่ 

1.Bio 

2.Nano & Energy 

3. Robotic & Digital 

4. Space 

5. Preventive Health care / Health Tech 

อย่างไรก็ตามการตั้งเป้าเป็น Regional Innovation Hub หรือแหล่งการลงทุนและศูนย์สร้างสรรค์นวัตกรรมของภูมิภาค เราจะต้องพัฒนาศักยภาพการเป็น Innovation Cluster สำหรับผู้ประกอบการและนักวิจัยไทย ตลอดจน ผลักดันนโยบายเร่งด่วนเพื่อดึงดูดการลงทุน และผู้เชี่ยวชาญระดับโลก เช่น Global Talents และDigital Nomads พร้อมทั้งเร่งยกระดับงานวิจัยและนวัตกรรมโดยประสานพลังภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันการศึกษาให้ต่อยอดขยายผลเกิดการใช้งานจริงได้ในระดับโลก

5. สร้างสังคมดิจิทัลควบคู่ส่งเสริมคุณธรรมและวัฒนธรรมที่ดีงาม 

ผลักดันประเทศไทยสู่การเป็นสังคมดิจิทัลเต็มรูปแบบ ลดความเหลื่อมล้ำ และสร้างความยั่งยืนโดยขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มเปราะบางจำนวน 1 ล้านคน ให้สามารถเข้าถึงบริการดิจิทัลอย่างทั่วถึงและเท่าเทียมภายในปี 2566 อีกทั้งรัฐบาลควรส่งเสริมสร้างภูมิคุ้มกันด้านดิจิทัล (Digital Vaccine) ความปลอดภัยและความรู้เท่าทันเทคโนโลยีให้แก่ประชาชนเพื่อเพิ่มศักยภาพในการแก้ปัญหาของประเทศทุกมิติ โดยการใช้เทคโนโลยีขับเคลื่อนแบบ Green Economy ที่คำนึงถึงความยั่งยืน 

โดยเฉพาะอย่างยิ่งการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์ และการส่งเสริมการใช้พลังงานทางเลือกเพื่อให้ต้นทุนพลังงานถูกลง จึงจะเกิดการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างแพร่หลายทั่วถึงและยั่งยืน นอกจากนี้ รัฐควรผลักดันนโยบายที่สนับสนุนดิจิทัลคอนเทนต์คุณภาพของไทย โดยการสร้างอัตลักษณ์คุณค่าทางวัฒนธรรมไทย ที่ผสมผสานทั้งสื่อ วัฒนธรรมและเทคโนโลยีเข้าไว้ด้วยกัน 

และควรสนับสนุนคอนเทนต์ที่เกี่ยวกับคุณธรรมและจริยธรรมในช่วงเวลา Prime Time ด้วยการสร้างแรงจูงใจ (Incentive) เช่น เงินทุนสนับสนุน ทำให้ประเทศสามารถหล่อหลอมวัฒนธรรมที่ดีงามไปกับเทคโนโลยี ถือเป็นการขับเคลื่อนวัฒนธรรมของชาติให้ออกสู่เวทีโลก

สรุป 7 ประเด็นสำคัญที่อยู่ภายใต้ 5 ข้อเสนอข้างต้น เพื่อเป็นแนวทางแก่รัฐบาลใหม่ในการเปลี่ยนผ่านประเทศไทยสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล ดังนี้ 

1. กำหนดวิชาภาษาคอมพิวเตอร์ / Computer Science เป็นวิชาหลักในการหลักสูตรการศึกษาพื้นฐาน และเด็กทุกคนต้องมีคอมพิวเตอร์ที่มีซอฟต์แวร์คัดกรองที่ดีและมีคุณธรรมในการใช้เทคโนโลยี 

2. ส่งเสริม Media & Content ที่เกี่ยวกับคุณธรรมและจริยธรรม ในช่วง Prime Time ด้วยการให้ Incentive 

3. ตั้งเป้าเทคสตาร์ทอัพ 20,000 บริษัท เพื่อช่วย Digital Transformation และ Digital & Tech Workforce 1 ล้านคน อีกทั้งต้องมี Match Fund 

4. ยกระดับการเกษตร Agro Industry Transformation / Smart Farming / Food Tech & Brand /สร้าง 3,000-5,000 องค์กร สหกรณ์และวิสาหกิจชุมชน 5.0

5. ดึงดูดคนเก่งและคนดีเข้าสู่ระบบราชการระดับบริหารด้วยการปรับเงินเดือน เทียบเท่าหรือสูงกว่าเอกชน ปรับรัฐบาลเป็นรัฐบาลดิจิทัล (E-Government) และควรมีข้าราชการที่มีทักษะดิจิทัลอย่างน้อย 20%

6. สร้าง 5 Innovation Centers ระดับโลก ได้แก่ 1. Bio 2. Nano & Energy 3. Robotic & Digital 4. Space 5. Preventive Health Care/Health Tech

7. สนับสนุนการต่อยอดผู้ประกอบการไทย / โครงสร้างการขับเคลื่อน

ขณะเดียวกัน สภาดิจิทัลฯ ในฐานะองค์กรที่ทำงานร่วมกับภาครัฐบาล ภาคเอกชน และภาคประชาชน ในการเพิ่มขีดความสามารถการแข่งขันด้านดิจิทัล เพื่อไปสู่การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน 

มีพันธกิจยุทธศาสตร์สำคัญใน 5 ด้าน ได้แก่ 

1) การกำหนดมาตรฐานและตัวชี้วัดด้านดิจิทัล 

2) การสร้างความร่วมมือภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน 

3) การพัฒนาศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ด้านดิจิทัล 

4) การพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล 

5) การเป็นศูนย์กลางนวัตกรรมของภูมิภาค รวมทั้งการขับเคลื่อนด้านสังคมและวัฒนธรรมดิจิทัลของประเทศชาติ

ทั้งนี้ ทางสภาดิจิทัลฯ ได้สรุปความเห็นและนำเสนอแนวคิดการขับเคลื่อนด้านดิจิทัลของประเทศแก่พรรคการเมืองต่างๆ ในการเลือกตั้ง 2566 เพื่อเป็นแนวทางกำหนดนโยบายเพื่อการพัฒนาประเทศให้เติบโตอย่างแข็งแกร่งในทุกมิติ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งเร่งช่วยต่อยอดให้ผู้ประกอบการไทยได้ต่อไปอย่างแข็งแรงและเติบโตทั้งในเวทีระดับประเทศและระดับโลก โดยชี้ว่าแม้ทั้งหมดทั้งมวลจะมีประเด็นในหลาย ๆ เรื่องแต่ต้องมียุทธศาสตร์ในการขับเคลื่อนด้วย National Board เป็นสำคัญ

ขณะเดียวกันในช่วงหลายปีที่ผ่านมาประเทศไทยเจออุปสรรคในหลายเรื่อง ทั้งนโยบายด้านดิจิทัลทำให้ไม่สามารถขับเคลื่อนให้เป็น 5.0 ได้ เนื่องด้วยประเทศไทยมี 5G ครอปคลุมทั่วประเทศเร็วกว่าใครในภูมิภาค ดังนั้นในมุมมองของการทำให้ประเทศไทยไม่มีอุปสรรคด้านดิจิทัล ต้องแก้ตรงจุดไหนเพื่อไม่ให้มีการติดขัดกับข้อกฎหมายเดิม ๆ คุณศุภชัย กล่าวว่า ถือเป็นหน้าที่ของสภาฯโดยตรงในการที่จะเสนอข้อกฎหมายที่จะช่วยตรงจุดนี้ ดังนั้นหากมี National Board จะช่วยให้ทุกอย่างดำเนินการได้เร็วขึ้น นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ว่าจะต้องโฟกัสในจุดที่จะเป็นผลลัพธ์ที่ดีให้กับประเทศ 

ทั้งนี้ทั้งนั้นโจทย์ที่ทางสภาฯ ได้ฝากไปถึงรัฐบาลชุดใหม่ทั้งหมดนี้ ทางสภาฯ อยากเห็นผลลัพธ์เป็นรูปธรรมเมื่อไรนั้น คุณศุภชัย ฉายภาพว่า ภายใน 3 ปีจะต้องมีการ Set ระบบนิเวศใหม่ทั้งหมดให้เสร็จสมบูรณ์ก่อน ส่วนการดำเนินการในขั้นตอนต่อ ๆ ไปก็จะตามมา